Η Παλιά Ελαφίνα βρίσκεται σε υψόμετρο 880 μέτρα ενώ απέχει περίπου 28 χλμ. ΝΔ. από την Βέροια και 75 χλμ. Δ.-ΝΔ. από την Θεσσαλονίκη (μέσω Κολινδρού).
Πιθανολογείται ότι ο οικισμός προϋπήρχε από τους βυζαντινούς ακόμη χρόνους ενώ καταγράφεται σε οθωμανικά φορολογικά κατάστιχα (tapu tahrir defterleri) του 15ου και 16ου αιώνα ως Σπουρλίτα (τουρκ. ispirlit) – τοπωνύμιο που σημαίνει καμένη γη.
Το χωριό κάηκε την περίοδο της κατοχής από τους Γερμανούς και οι κάτοικοί του μετοίκησαν νοτιοανατολικότερα όπου ίδρυσαν τον Έλαφο Πιερίας.
Η διαδρομή από την Ελαφίνα στον Έλαφο, περίπου 12 χιλιόμετρα, είναι σε υψόμετρο 500 με 800 μέτρα ανάμεσα σε πλούσια βλάστηση (δρυς, οξιές, άγριες καστανιές κλπ) και με ενδιαφέρουσα χλωρίδα (ρίγανη, φλαμούρι, διάφορα βότανα, άγρια αμπέλια, θεραπευτικούς βολβούς κλπ.) ενώ η πανίδα της περιοχής αποτελείται από ελάφια, ζαρκάδια, αγριόχοιρους, λαγούς, λύκους, αλεπούδες και διάφορα αποδημητικά πουλιά.
Πολλά ελεύθερα ρυάκια σχηματίζονται από τον μεγάλο όγκο βροχών, που καταλήγουν σε τρεις τεχνητές λίμνες, οι οποίες χρησιμοποιούνται για τις ανάγκες των καλλιεργητών.